Saturday, August 27, 2005

1_1_80 సీసము + ఆటవెలది ఆదిత్య - విజయ్

సీసము

వరరథ మొక్కండు వారణ మొక్కండు
        తురగముల్ మూఁడు కాల్వురును నేవు
రను సంఖ్యగలయది యగుఁ బత్తి యది
        త్రిగుణం బైన సేనాముఖంబు దీని
త్రిగుణంబు గుల్మంబు దీని ముమ్మడుఁగగు
        గణము తద్గణము త్రిగుణితమైన
వాహినియగు దాని వడి మూఁట గుణియింపఁ
        బృతననాఁ బరగుఁ దత్పృతన మూఁట

ఆటవెలది

గుణితమైనఁ జము వగున్ మఱిదాని ము
మ్మడుఁ గనీకినీసమాఖ్య నొనరు
నదియుఁ బదిమడుంగులైన నక్షౌహిణి
యౌ నిరంతర ప్రమాను సంఖ్య.
















(ఒక రథం, ఒక ఏనుగు, మూడు గుర్రాలు, అయిదుగురు కాలిబంట్లు ఉన్న సైన్యవిభాగాన్ని 'పత్తి' అంటారు.
అలాంటి విభాగాలు మూడు ఉంటే 'సేనాముఖం' అవుతుంది.
మూడు సేనాముఖాలు ఒక 'గుల్మం'.
అవి మూడు ఉంటే ఒక 'గణం'.
మూడు గణాలు ఒక 'వాహిని'.
అవి మూడు ఉంటే ఒక 'పృతన'.
మూడు పృతనలు ఒక 'చమువు'.
మూడు చమువులు ఒక 'అనీకిని'.
అవి పది ఉంటే ఒక 'అక్షౌహిణి' అవుతుంది.)

No comments: